Πέμπτη 11 Απριλίου 2013

Περι ανακεφαλαιοποιησης των τραπεζων...

Δεν ειχα σκοπο να αναρτησω τ' οτιδηποτε, καθοτι η κουβεντα ειναι μαλλον τεχνικου ενδιαφεροντος, και ελαφρως οικονομικου (ποιος θα ελεγχει τις τραπεζες απο αυριο?), μα ελαχιστα πολιτικου... 
Κι ομως, μια επιχειρηση-σκουπα στο γραφειο μου, αποκαλυψε χειρογραφες σημειωσεις που 'χα κρατησει καποιους μηνες πισω- ενω ακομη η συμφωνια PSI ηταν νωπη... 
Αποφασισα ενα συνοπτικο copy-paste  απο το χαρτι μου στα δωρεαν MB της Google, προτου η "σκουπα" το οδηγησει στο τελικο σταδιο: Τον πρασινο καδο.


Core Tier 1:
Κλασμα:
Ιδια Κεφαλαια της Τραπεζας (Εισφορες μετόχων απο ιδρυσεως, ή απο μετεπειτα Αυξησεις Μετοχικου Κεφαλαιου, συν αδιανεμητα κερδη περασμενων χρησεων που εμειναν σε προαιρετικα αποθεματικα, πχ κερδη απο "Ανατιμηση ακινητου". Τα τελευταια, εν προκειμενω, δεν συνεκτιμωνται στο ακεραιο της αξίας, αλλα πχ στο μισο) / Συνολο Ενεργητικου (με σταθμιση της αξιας του, που περιλαμβανει επισφαλεια. Πχ αφερεγγυα ομολογα, ή "κοκκινα" χορηγηθεντα δανεια...)

-Ο Δεικτης δεν αφορα ευθεως τη ρευστοτητα του Ιδρυματος (τα "Κεφάλαια" συνηθως δεν ειναι αμεσα ρευστοποιησιμα, γιατι εχουν μετατραπει σε κτιρια ή εξοπλισμο), αλλα τη συνολικη του "υγεια"...
-Οι επισφαλειες ευνοουν το Δεικτη αριθμητικα, κι αυτο ειναι παραδοξο... Δημιουργουνται δόλια κινητρα στις διοικησεις των τραπεζων.
-Ενδυναμωμενος Core Tier 1, συνεπαγεται διογκωση του Ενεργητικου χωρις δανεισμο (αρα, χωρις τοκους να τρεχουν...), συνεπως και δυνατοτητα εκποιησης καποιων περιουσιακων στοιχειων- στην ακραια περιπτωση οπου πρεπει να μπαλωθουν εκτακτες τρυπες, πχ συγχρονισμενα "κοκκινα" δανεια.

Ο κατωτερος αποδεκτος Core Tier ειναι 4%, αλλα, στα πλαισια της ΕΕ ικανοποιητικος θεωρειται το 10%. Επι του προκειμενου, η ανακεφαλαιοποιηση αποσκοπει σε 9%.

Πριν προχωρησουμε στα ενδοτερα της ελληνικης ανακεφαλαιοποιησης, αξιζει ν' αναφερουμε δυο ακομα σημαντικους τραπεζικους δεικτες. Δεν σχετιζονται, μεν, με ο,τι θ' ακολουθησει, αλλα η καταγραφη τους, κι η διακρισή τους απ' τον Core Tier 1, ενδεχεται να προλαβει συγχυσεις...

α) Cash reserve ratio: Υπολογιζει τη διαθεσιμη ρευστοτητα του Πιστωτικου Ιδρυματος απεναντι στους "βραχυχρονιους" καταθετες του (ή/και βραχυχρονιους δανειστες του, μεσω ομολογων που το ιδιο εξεδωσε...).
Υπολογιζεται βασει του αντιστοιχου κλασματος.

Οι ελληνικες τραπεζες δουλευαν με cash reserve ratio, min. 12% πριν την ενταξη στο Ευρωσυστημα. Μετα την ενταξη, προσγειωθηκαν στο κοινο ευρωζωνικο 2%, και σημερα ειναι και πιο κατω- οσον αφορα σε προαιρετικο, παντα, επιπεδο... Στη Μεγαλη Βρετανια, οπου η προαιρετικοτητα αυτη ειναι και θεσμοθετημενη, ο συντελεστης πρακτικως ξεπερνα το 3%... Στις ΗΠΑ ειναι 10%, αλλα με μια πολυ βραχυπροθεσμη αναγνωση του χρονου (ημερησιες "μεσες" αναγκες).
Ας κρατησουμε κατα νου, οτι αυτος ο δεικτης αφορα ρευστοτητα- αρα... Μετρητα!

β) Leverage ratio, ή κατα το ελληνικοτερον, "Μοχλευση"...
Επιστρεφουμε στην εννοια των Κεφαλαιων, αλλα αυτη τη φορα αυστηροτερα και στενοτερα.
Κλασμα:
Μετοχικο Κεφαλαιο (λεφτα που εισεφεραν οι μέτοχοι συν αποθηκευμενα κερδη/ζημίες- ΟΧΙ η αντιστοιχη χρηματιστηριακη αξια, η οποια, σημειωτεον, δεν επιδεχεται αρνητικων τιμων, καθως εμπεριεχει και μια προσδοκια μελλοντικων κερδων...), συγκρινομενο με τη συνολικη περιουσια της τραπεζας, δηλαδη το Ενεργητικο (ΧΩΡΙΣ σταθμιση ρισκου). Βλεπουμε οτι, εν συγκρισει με τον Core Tier 1, ο Δεικτης Μοχλευσης εχει μικροτερο αριθμητη και αρκετα μεγαλυτερο παρανομαστη... Ετσι, τραπεζες με εγκεκριμενο, απο τις Αρχες, Core Tier 1, συμβαινει να 'χουν υπερπολλαπλασια Μοχλευση (Leverage). Χαρακτηριστικη περιπτωση, το "μαμουθ" Deutsche Bank, που 'χε φθασει μεχρι και στο 68 τη σχεση Ενεργητικο/Μετοχικο Κεφαλαιο!


Στο δια ταυτα, τωρα:

Οι ζημιες που υπεστησαν οι ελληνικες τραπεζες απ' το κουρεμα ομολογων του Μαρτιου 2012, εξανεμισε την περιουσια τους- Δηλαδη, τα Ιδια Κεφαλαια, που χρησιμοποιηθηκαν υποχρεωτικα ωστε να "μανταρουν" αυτη την απομειωση...
Ετσι, ο αριθμητης του Core Tier (δες παραπανω), ελαχιστοποιηθηκε.

Εδω ειναι που μπλεκεται το...
ελληνικο Ταμειο Χρηματοπιστωτικης Σταθεροτητας (νομικο προσωπο ιδιωτικου δικαιου, με διοικηση ορισμενη απ' την ελληνικη κυβερνηση αλλα εντολοδοχους τους δανειστες), το οποιο και συσταθηκε με σκοπο την παροχη δημοσιου- δανεικου- χρηματος στις ζημιωμενες ελληνικες τραπεζες. Οι τραπεζες- δικαιουχοι ειναι τεσσερεις: Πειραιως, Εθνικη, Eurobank, Alpha (οι υπολοιπες πρεπει υποχρεωτικα να ενσωματωθουν σε καποια εξ' αυτων, εφοσον θελουν βοηθεια και δεν δυνανται να τη βρουν μονες τους/ Οι καταθετες τους μενουν απαραιτητως ανεγγιχτοι και οι επισφαλειες ή ζημιες περνουν στο κρατος, εφοσον η εν λογω τραπεζα χρειαστει να σπασει σε Καλη-Κακη προτου εξαγοραστει απο μια εκ των τεσσαρων συστημικων).
Το συνολικο ποσο ανακεφαλαιοποιησης που θα διατεθει τερματιζει στα 50 δισ. και προστιθεται κανονικοτατα στο δημοσιο ελλειμμα της χωρας (παρεα με τις "Κακες Τραπεζες" που θα γεννηθουν).

Για να εξυγειανθει ο Core Tier καθε τραπεζας, θα απαιτηθουν κεφάλαια- ΟΧΙ δανεικα, μα μονιμα κεφάλαια... Αρα, Αυξηση Μετοχικου Κεφαλαιου.
Η απαιτουμενη αυτη ΑΜΚ, θα γινει αρχικα με Κοινες Μετοχες- μεχρις οτου επιτευχθει Core Tier= 6%
Οι κοινες μετοχες θα κοστολογηθουν στο μικροτερο ποσο μεταξυ: 50% της μεσης χρηματιστηριακης αξιας των τελευταιων 50 ημερων Ή χρηματιστηριακη αξια της αμεσως προηγουμενης συνεδριασης.

Απο το 6% ως το 9% (τελικος στοχος), το ποσό θα γινει CoCo's: Προνομιουχες Μετοχες, που λειτουργουν περισσοτερο ως δανειο ("ομολογο" που εκδιδει η ενδιαφερομενη τραπεζα), κι οχι ως μονιμη εισφορα κεφαλαιων. Ουσιαστικα, μιλαμε περιπου για το 30% του συνολικου ποσου ανακεφαλαιοποιησης (3/9)... Ισως, ομως, και αρκετα λιγοτερο (ποσοστιαιως), δεδομενου οτι καποιες απ' τις τεσσερεις μεγαλες τραπεζες ενδεχεται να 'χουν αρνητικα Ιδια Κεφαλαια, αρα πχ Core Tier=  4%... Συνεπως, μεγαλυτερη ΑΜΚ για να πιαστει το 6%...
[Υπενθυμιζεται/ Αποσαφηνιζεται οτι, ακομα και με ελλειμματικη περιουσια(=Ι.Κ), οι τραπεζες παραμενουν σε κεφαλαιοποιηση(=χρηματιστηριακη αξια) πολλων δισεκατομμυριων ευρω. Ενας επενδυτης αγοραζει την ιδια την οντοτητα, την πελατεια και τη φημη της τραπεζας- αρα τη δυνατοτητα μελλοντικων κερδων πανω στα σημερινα ερειπια...]

Αυτο το ποσο, των CoCo's, θα αποπληρωθει με ετησιο επιτοκιο 7%, συν 0,5% για καθε χρονο που περναει (πχ, 7,5% τον δευτερο χρονο... κλπ...)
Η αποπληρωμη γινεται απο την οφειλετρια τραπεζα σε μετρητα, ανα πασα στιγμη (δικη της επιλογη).

Ωστοσο, το- όποιο- ανεξοφλητο υπολοιπο των CoCo's, 5 χρονια αργοτερα θα μετατραπει αυτοματως σε Κοινες Μετοχες, με τιμη 50% της αρχικης αυξησης ΜΚ απο το ΤΧΣ. (Αρα... σχεδον 1/4 της ΤΟΤΕ χρηματιστηριακης αξιας - αν προϋποθεσουμε σχετικη σταθεροτητα. Ενδεχομενως ακομα πιο κατω απο την τρεχουσα χρηματιστηριακη, αν η οικονομια συνολικα εχει βελτιωθει, και οι τραπεζικες μετοχες την εχουν ακολουθησει!)

Γι' αυτο το λογο, τα καθαρα κερδη του Ιδρυματος κατα την 5ετία οπου "τρεχουν" τα CoCo's, αντι για μερισματα γινονται εξ' ολοκληρου εξοφληση τοκων των CoCo's, και, δευτερευόντως, του δανεισθεντος, μεσω CoCo's, κεφαλαιου (Σκοπος: Να αποφευχθει μια φθηνη εξαγορα σημαντικου ποσοστου της τραπεζας απο το ΤΧΣ, στη ληξη).

Λογω της (δεδομενης) επικινδυνοτητας των CoCo's, οι τραπεζες προσπαθουν να περιορισουν την εμπλοκη τους σ' αυτα. Μεχρι στιγμης, η Alpha φαινεται να τα αποφευγει πληρως. Πειραιως και Εθνικη παλευουν να ξεπερασουν το 6% Core Tier με Αυξηση Μετοχικου Κεφαλαιου, ωστε να βρεθουν με ενα ελεγχομενο ποσο CoCo's, ενω η Eurobank μαλλον δεν καταφερνει να φθασει ουτε καν το βασικο 6% με Αυξηση (δηλαδη, δεν βρισκει το 10% του 6%, ισον 0,6%, που θα 'πρεπε να εισφερουν οι μετοχοι για να κινητοποιησουν την ολη διαδικασια) Αυτο σημαινει πως η τραπεζα θα περασει απευθειας- και ανεπιστρεπτι- στα χερια του ΤΧΣ...

Warrants:
Ειπαμε πως, τα παραπανω σχεδια προϋποθετουν συμμετοχη 10%- εως 12%, ιδιωτων επενδυτων στην αρχικη ΑΜΚ- πλάι στο ΤΧΣ.

Εστω πως το ποσοστο ειναι 10% (ελαχιστη προϋποθεση για Warrants):
Το ταμειο βρισκεται να κρατα 9 ΝΕΕΣ Κοινες Μετοχες για καθε 1 ΝΕΑ Κοινη Μετοχη των ιδιωτων επενδυτων.
Το Warrant ειναι ενα δικαιωμα (προαιρετικης) μελλοντικης αγορας τιτλου σε ΠΡΟΚΑΘΟΡΙΣΜΕΝΗ (κλειδωμενη απο τωρα) τιμη. Μ' αλλα λογια, ειναι ενα Παράγωγο προϊον με εκδοτη το ΤΧΣ, συνοδευτικο καθε μιας φρεσκιας μετοχης που καταληγει σε χερια ιδιωτη επενδυτη. Δικαιοδοτει τον επενδυτη ν' αγορασει, ΑΝ θελει, 9 προσθετες μετοχες απο το ΤΧΣ, στην τιμη "διαθεσής" τους κατα την ΑΜΚ+ μια επιβαρυνση, εν ειδη τοκου ("αποδοση" για το ΤΧΣ/ κινητρο ταχυτερης ασκησης για τους επενδυτες).
Υπολογισμος της επιβαρυνσης:
Ξεκινωντας απο βαση 3%, ανεβαινουμε 3%+1%=4% για το (τελος του) πρωτου χρονου... 5% τον δευτερο κλπ... με max 8%, στο πρωτο εξαμηνο του 5ου και τελευταιου ετους [3%+ (5 * 1)%, βασει ετησιας αναγωγης]. Ωστοσο, επειδη το deadline ειναι 54 μηνες, αρα το μισο 5ο ετος, μιλαμε για μια τελευταια επιβαρυνση της ταξεως του 4% (8% δια 2).
Σημειωνεται, δε, πως, παρα την ορολογια "τοκος" που εχει επικρατησει, κατα βαση δεν ισχυει το μοτιβο πχ των καταθεσεων (εφαρμογη του επιτοκιου πανω στο προσαυξημενο, απο περυσι, ποσο κ.ο.κ...). Ο πολλαπλασιασμος γινεται παντοτε επι του αρχικου ποσου!

Παραδειγμα:
Aν ενεργοποιηθει το δικαιωμα κατα τον πεμπτο χρονο (πρωτο εξαμηνο), ο κατοχος θα αφαιρεσει απο τα συνολικα κερδη του ποσό ισο με: Τιμη ΑΜΚ * (1 + 1,04 + 1,05 + 1,06 + 1,07 + 1,04)= Τιμη ΑΜΚ * 1,26%. Αυτη η "επιβαρυνση" ισχυει για τη ΜΙΑ μετοχη που ηδη κατεχει, κι οχι για εκεινες τις 9 που θα αγορασει αξιοποιωντας το warrant. Δηλαδη, δεν την πολλαπλασιαζουμε επι 9!
Το αντιθετο, ομως, ισχυει για τα κερδη- δηλαδη την "αποδοση" των μετοχών.
Αν η τιμη της μετοχης της τραπεζας ανεβει, και η ασκηση του Warrant κριθει συμφερουσα, ο ιδιωτης επενδυτης αυτοματα δεκαπλασιαζει- σχεδον- τα κερδη του! (προϋποθεση: ολοι οι ιδιωτες δεν εξασκουν την δια στιγμη, και, οταν εξασκησουν, κρατουν για λιγο τις νεες μετοχες τους ουτως ωστε να μη  δημιουργηθει αμεση πτωση απο - αποτομη- υπερβαλλουσα προσφορα...)

Εαν παλι η τιμη πεσει, ο επενδυτης δεν ασκει καθολου το δικαιωμα Warrant, και παραμενει στα λεφτα του. Το 1,26% συνολικου επιτοκιου, που ειδαμε στο παραπανω παραδειγμα ειναι επι καθε μίας, αρχικης μετοχης, και επι της τιμης ΑΜΚ, δηλαδη χοντρικα 50% της τοτε (μεσης) χρηματιστηριακης. Δεν συσχετιζεται με τις εντευθεν αυξομειωσεις του Χρηματιστηριου.

Το warrant διαπραγματευεται ελευθερα ως τιτλος, με ατου του οτι ειναι "προαιρετικη" επενδυση, κι αρα... risk-free!
Ο κάτοχός του (συμμετεχων στην αρχικη Αυξηση Μετοχικου Κεφαλαιου), μπορει να καρπωθει τα κερδη απ' την ανοδο της τιμης της μετοχης- επι δεκα- χωρις καν να παρει τις υπολοιπες 9 μετοχες στα χερια του: Μπορει, απλα, να μεταβιβασει το Warrant σε καποιον αλλον, και να εισπραξει απευθειας την "αποδοση" που κουβαλα εως εκεινη τη στιγμη.
Δηλαδη, αποδοση "γυμνη" απο υποκειμενο τιτλο.

Τα warrants εχουν ισχυ πενταετιας.
Το ΤΧΣ ειναι υποχρεωμενο να κρατησει για 3 χρονια τις νεες Κοινες Μετοχες που παιρνει κατα την ΑΜΚ, αλλα αποκτα δικαιωμα πωλησης τους, κατοπιν ενημερωσης των μετόχων, απ' τον 36ο ως και τον 54ο, καταληκτικο, μηνα.


ATTACHMENT (καίριο....)

http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22770&subid=2&pubid=63825735

Και μια μικρη, αλλα πικαντικη λεπτομερεια, εδω:
http://www.euro2day.gr/news/enterprises/article/1105416/peiraios-mponoys-gia-toys-ependytes-meso-ate.html
Kι εδω:
http://www.euro2day.gr/news/market/article/1105964/alpha-bank-sto-145-h-timh-ton-warrants.html

Ακομα καλυτερα:
http://www.money-money.gr/news/ti-ine-ta-warrants-i-kindini-ke-i-efkeries-kerdous/354

και

http://www.moneyonline.gr/site/article/4086/ola-osa-thelete-na-xerete-gia-ta-trapezika-warrants-pos-ke-pote-kerdizoun-i-ependites

Κι  ΕΔΩ: http://www.sportandbusiness.gr/index.php/markets/item/17294-%CE%B8%CF%85%CE%BC%CE%AC%CF%83%CF%84%CE%B5-%CF%84%CE%B1-warrants, μια αναλυση για την πορεια των Warrants στο ταμπλο του ΧΑ